Öğrenme, öğretme sürecine ilişkin olarak eğitim başarısını artıran faktörler üzerinde yapılan araştırmalar, okul başarısı üzerinde okul-aile dayanışmasının önemli bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Aile içi ilişkiler arasındaki uyumun, ailenin destekleyici yaklaşımının ve ailenin okul etkinliklerine katılmasındaki çeşitliliğin, okul başarısı üzerinde önemli etkileri vardır. Pedegog ve eğitim uzmanlarının yaptığı pek çok araştırmaların neticesi göstermiştir ki aile özellikleri, öğrencinin başarısındaki en önemli çevre faktörünü oluşturmaktadır. Bu araştırmalardan elde edilen bulgulara göre, okul başarısının yarıdan çoğunun, ailenin katkısıyla gerçekleştiğini söylemek mümkündür. Çocuğun ilköğretime başlamasıyla birlikte, öğrencinin okul başarısı üzerinde rol oynayan çevresel etkiler toplumun daha geniş bir kesimine doğru genişler. Fakat aile etkisi bütünüyle ortadan kalkmaz. Günün 24 saati içerisinde okul saatlerinin miktarı göz önüne alınırsa, çocuk yaşamının dörtte üçünün bu dönemde de aile içerisinde geçirildiği gerçeği ortaya çıkar. Bu durum, okul yıllarında da çocuk-aile etkileşiminin önemini göstermektedir.
Anne babalar olarak kendi açımızdan meseleye baktığımızda isteriz ki çocuklarımız eğitim gördükleri ortamlarda başarılı olsunlar. Bu ortamlar çeşitli aşamalardaki okullar olabileceği gibi Kur’an kursları da olabilir. Çocuğumuz öğretmeni ya da hocası tarafından olumlu notla değerlendiriliyorsa bu bizim için bir onur niteliği taşımaktadır. Çünkü çocuğumuzun notu kabul etsek de etmesek de biraz da bizim notumuzdur. Çocuğumuzun psikolojik gelişimi açısından meseleye bakacak olursak, dersleri başarılı olan çocuğun kendine güveni de yerinde olur, problem çözmedeki başarısı da daha çabuk ve isabetlidir. çocuklarımızın eğitimde başarıyı yakalaması, gerekli şartların oluşturulmasıyla mümkündür. Çocuğumuzun eğitimi konu olunca elbette ki ilk şartta “çalışma ortamı”dır. Biz de bu bölümde eğitim başarısı üzerinde çalışma ortamının önemi üzerinde duracağız.
Özellikle evimizde ders çalışma ortamı olarak düşündüğümüz odalar uygun olmalıdır. Bu uygunluğun belli kaideleri vardır. Öncelikle çalışma ortamı mümkün olduğunca sade ve düzenli olmalıdır. Çalışma ortamının yeterli ısı ve ışığa sahip olmasına dikkat edilmelidir. Çalışma ortamında dikkati dağıtacak poster, müzik ve televizyon, bilgisayar oyunları gibi uyarıcıların olabildiğince az olması dikkat dağınıklılığını önleyecektir.
Çalışmaların verimli olabilmesi için beslenme ve uyku düzenine dikkat edilmelidir. Dengeli ve düzenli beslenilmeli, özellikle sabah kahvaltıları düzenli ve yeterli kalori alınacak şekilde yapılmalıdır. Uyku düzenine dikkat edilmeli ve günlük ortalama 8 saat uyunmalıdır.
Mümkünse her öğrencinin özel bir çalışma odasının olması önemlidir. Fakat şartlar müsait olmadığında bu durum, sadece ders çalışma saatlerinde kullanılacak özel dizayn edilmiş odanın bir köşesinde oluşturabileceğimiz ders çalışma ortamları ile telafi edilebilir. Unutulmamalıdır ki ders çalışma ortamları sadece ders çalışmak için kullanılmalıdır.
Özellikle çalışma ortamında dikkat edilmesi gereken şey dikkati dağıtacak, motivasyonu bozacak gereksiz kalabalıklardan ve düzenlemelerden odayı arındırmaktır. Bu nedenle, çalışma ortamında televizyon, yatak gibi öğrencinin her an çalışmasını boza-bilecek, öğrencinin motivasyonunu bozup ona uyuma gibi şeyler hatırlatacak eşyalar bulunmamalıdır. Televizyon öğrencinin zamanını büyük ölçüde alan, bunu yaparken de pek fark ettirmeyen bir zaman hırsızıdır. Buradan elbetteki öğrenci hiç televizyon seyretmemeli anlamı çıkartılmamalıdır. Söylemek istediğimiz mümkünse öğrenci televizyon programlarında seçici olmalı, izlemesinin kendisine bir şeyler kazandıracağı programları seyretmeli, ama bu bir plan doğrultusunda yapılmalıdır. İzlenecek yayınlar ders çalışmalarını aksatmayacak şekilde planlanmalıdır. Kısaca burada dikkat edilecek şey öğrenci odaya girdiğinde sadece ders düşünmeli, zamanla o oda öğrencide ders çalışmaya bir uyarıcı olmalıdır.
Çalışma odasının rengi de çok önemlidir. Açık mavi ve açık yeşil renkler doğada çokça bulunan renk-ler olmakla birlikte gözü dinlendirici özelliktedir. Beyaz ise ışığı en fazla yansıtan renk olduğundan bilinenin aksine gözü yorar. Küçük bir kütüphane, çalışma odasının temel eşyalarındandır. Bu kitaplıkta sadece ders çalışma kitapları ve çalışma sırasında kullanılacak müsvedde kağıtlar ve diğer malzemeler de kütüphanede yer almalıdır. Ders çalışma masasının üstü de çok sade olmalıdır. Hatta kalemlik dahi masada değil kütüphanede olmalıdır. Masa üzerinde o an çalıştığımız ders ile ilgili, yeterli materyaller dışında fazlalık hiçbir şey bulunmamalıdır.
Özet olarak diyebilir ki ders çalışma odası sadece ders çalışmak için kullanılmalıdır. O oda öyle olmalıdır ki Öğrenci ders çalışmak için odasına girdiğinde doğal olarak, hiçbir zorlamaya maruz kalmada kendiliğinden ders çalışmayı aklına getirmeli, ders çalışmaya vücut kendiliğinden uyarlanmalıdır.
GÜLZÂR-I HÂCEGÂN DERGİSİ'NİN 2008 KASIM SAYISINDA YAYINLANMIŞTIR
