Stres - Mine Şimşek
Stres
Esselamu aleyküm ve rahmetullahi ve beraketuhü. Bu ayki yazımızda stres ve sebeplerinden bahsedeceğiz inşaallah. Hayatımızda yoğun bir hareket var, sanki zaman hızla akıp gidiyor. Bu yoğunluğun içinde bizler, bazı imtihanlarımıza sabredemeyen olabiliyoruz. Bazılarımız ise hassas yaratılmışız. Bir olay, bir durum karşısında üzülen, kırılan olabiliyoruz. Veya da hayatımızı, Cenabı Hakk’ın (cc) bizlerden istediği gibi bir kulluk yapamıyorsak stres ve depresyon hastalıkları ortaya çıkıyor.
Kur’an-ı Kerim’de: “Kim benim zikrimden yüz çevirirse artık onun için dar geçim, sıkıntılı bir hayat vardır.” (Taha 124),
“O (takva sahibi ola)nlar bollukta da darlıkta da Allah için harcarlar, öfkelerini yenerler, insanları affederler. Allah iyilik edenleri sever.” (Âl-i İmran 134),
“Erkek olsun kadın olsun bir mümin olarak kim salih bir amelde bulunursa hiç şüphesiz biz onu güzel bir hayatta yaşatırız ve onların karşılığını yaptıklarının en güzeliyle muhakkak veririz.” (Nahl 97) buyrulmuştur.
Bilim adamları ise bu konu hakkındaki görüşleri ve strese sebep olan durumları şöyle açıklamışlardır: “Stres çağımızın vebası veya bir virüs hastalığıdır.
Strese Sebep Olan Durumlar
a) Gereksiz ve önemsiz olan durumlarda panik, heyecan vs. yapma.
b) Çok yorgunluk, uykusuzluk ve düzensiz beslenme.
c) Zengin ol-ma isteği, hırs ve kıskançlık her zaman kazananın kendisi ola-cağından çok emin olmak.
d) Her ne olursa olsun her konu her mevzu benim kontrolum altında olmalı, olacak arzusu.
e) Kendi ile alakalı durumlara çok çaba sarf ettiği, fakat neticesi iyi sonuçlanmaz ise.
f) Kafada sürekli geleceğe yönelik planlar ve kendini yetersiz, eksiz hissetme.
g) Güvendiği dostlarının sıkıntılı anında yanında olmaması.
h) Yapamayacağı sorumlulukları yüklenmek, “Yapabilirim!” gibi kendine özgüven.
I) Tartıştığında kendini haklı görme, fakat haksız çıktığında sonucu kabullenmeme.
Bu şıklardaki sonuçları kendi isteğimize göre değil de yine Rabbimizin bizlere emir ve buyruklarını tefekkür ederek Kur’an ve sünnet içinde düşünür isek, sonucun stres değil de Hakk’a tevekkül ve sabır çıktığını görürüz inşaallah. Mesela, hayatımızın imtihanıdır, olur ya bir sıkıntıya düştüğümüzde Cenabı Hak (cc) ayeti kerimede: “Demek ki güçlükle beraber kolaylık vardır, elbette zorlukla beraber bir kolaylık daha vardır. Boş kaldığında yeni bir işe koyul, ve yalnız Rabbine yönel.” (İnşirah 5-6-7) diye buyurarak bizlere sabrı tavsiye ediyor. Bazen de Allah (cc) bazılarımıza geçim sıkıntısı verebiliyor. Bizler ise Rabbimizin “Rezzak” sıfatına teslim olarak rızık endişesi için ileriye yönelik planlar yapmak yerine: “Ya Rabbi! Helalinden hayırlı rızık ver!” diye dua etmeliyiz. Veya hastalandığımızda derdin Allah’tan geldiğini doktorun, ilacın sadece sebep olduğunu bize sıhhat ve şifa verecek olanın yine “Şafi” ismi hürmetine Allah olacağını bilmek ve bu ismi zikrederek dua etmek en güzel olandır. Veya da birisi bizden yardım istediğin de, “Ben yaparım, başarırım, her şeyin üstesinden gelirim!” demek değil de, yine Kur’an-ı Kerim’de: “Hiçbir şey hakkında yarın bunu muhakkak yapacağım deme. Ancak Allah’ın dilemesiyle, inşaallah yaparım de! Ve unuttuğun zaman (yine inşaallah diyerek) Rabbi’ni zikret ve de ki: ”Umulur ki Rabbim beni bundan daha hayra doğru olana ulaştırır.” (Kehf s23-24) buyruğuyla, adeta Rabbimiz, bizim iznimiz olmadan biz dilemedikçe, siz bir şey yapamazsınız diye hatırlatıyor.
Biraz latife olsun diye bir fıkrada şöyle anlatılmıştır: Hoca, sabah olunca hanımına, kızına gideceğini söyler. Hanımı ise “İnşaallah de, bey!” der. Hoca: Tatlı sert kızarak: “Çıktım gidiyorum işte, inşaallahı, maşallahı yok!” der ve gider. Aradan üç gün geçer hoca eve gelmez. Üçüncü gün kapı çalar, hanımı seslenir. “Kim o!” Hoca, hırsızlar tarafından soyulmuş ve biraz hırpalanmış bir şekilde cevap verir: “Aç! hanım aç! İnşallah ben geldim!” der.
Sevgili Peygamberimiz (sav) öfke ile ilgili birkaç hadisi şerifte: “Güçlü kişi, pehlivan olan hasmını yenen kişi değildir. Asıl güçlü öfke anında sinirlerine hakim olandır.”
“Bir kelime biliyorum eğer bunu söylerseniz öfkeniz diner: Bismillahir rahmanirrahim. Kovulmuş şeytanlardan Allah’a sığınırım.”
“Öfke şeytandandır, şeytan ise ateşten yaratılmıştır. Ateşi söndüren de sudur onun için biriniz öfkelenince hemen abdest alsın.” buyurmuştur.
Hâce Hazretleri bir sohbetlerinde: “Günümüzde yaygın olan, sinir ve stresten kurtulmanın yolları nelerdir?” sorusuna, şu sohbeti yapmışlardır: “Stres boş işlerle uğraşmaktan meydana geliyor. Sinir dediğimiz şey aslında ruhta olan sıkıntının bedene yansımasıdır. İnsanların kimi spor yaparak rahatlıyor. İnsan yaptığı spor esnasında kafasına taktığı şeyi çözmek istiyor, unutmak istiyor. Kimi ise yiyerek rahatlamak istiyor, canı sıkıldı mı sinirleri gergin oldu mu alıyor yanına çekirdek veya kuru yemiş ne yediğinin farkında da değil, dille ağız arasında gidip geliyor; rahatlama, kendini avutma için habire yiyor. Kimine bakıyorsun deniz kenarına gidiyor, orada taşları eline alıyor, halka halka sektirmeye çalışıyor. Kimisinin çenesine vuruyor, konuşmaya başlıyor, adam rahatlama adına saatlerce konuşuyor… Halbuki insan Allah’ın zikrine yönelmeli, güzel bir ilahi dinlese veya Abdussamed sesinden Kur’an dinlese, duyguları harekete geçer. Ondan sonra güzel bir kitap alsa anlayarak okumaya çalışsa, gönlü tamamen sürülmüş havalandırılmış olur, af edersiniz gübrelenmiş bir toprak gibi olur. Gönlü hallaç pamuğu gibi atılır, müsait bir hale gelir. Ondan sonra tesbihi eline alsa bu gönlü ekmeğe çalışsa huşu ile huzurla samimi istiğfarda bulunsa “Estağfirullah el azim” dese. “La ilahe illallah” dese. İçten göz yaşı ile birlikte: “Sen benim sahibimsin! Halîkımsın! Şimdi beni kime bırakıyorsun, ben düşmüşüm ben perişanım..! Benim sahibim sensin.” diyerek işte bu iştahla yalvararak “La ilahe illallah, La ilahe illallah…!” dese. Ondan sonra salatu selama devam etse. Böyle bir insan o zaman ne umar da erişemez, ne ister de alamaz, ne arzular da olmaz ki….
Yürüyüş yapmak gerekiyorsa kalbine doğru yürü, hakikat rahında yürü, ne güzel bir yürüyüş. Kanal be kanal gezeceğine gönlüne yönel onun hikmetini, sanatını, kudretini seyret. Bir şeyler tıkınacağına istiğfar ederek kendini temizle, arındır, bütün dertlerinden, sıkıntılardan kurtul, sana görünmezden kapılar açılır. Allah’tan uzak kaldığın sürece tehlikelerin, zorlukların ardı arkası kesilmez.” buyurmuştur.
Hâce Hazretleri’nin bu güzel sohbetlerini biraz açacak olursak kendimizi zikre vermemizi, canu gönülden dua etmeyi ve Hak’tan yardım istemeyi, O’na sığınmayı, çareyi O’nda bilmeyi her ne gelecekse hayrı da şerri de ondan bilmeyi ve teslim olmayı bildiriyor. Bir ayeti kerimede: “Olur ki bir şey sizin için hayırlı iken siz onu hoş görmeseniz. Yine olur ki bir şey sizin için kötü iken siz onu seversiniz. Allah bilir siz bilmezsiniz.” (Bakara 216) buyrulmuştur.
Zikir ve sohbet olmayınca kalp hasta oluyor; ruh huzursuz oluyor ve bedende stres oluyor. Allah dostları buyuruyor; “Asıl zengin, sarayı köşkü olan değildir, zikri olandır.” Çünkü zikir çekene sekinet iner, sakin olur, zikir hürmetine kalp huzurlu olur. Kimi insanlar çok zengindir, her şeyi vardır fakat huzuru yoktur. Bazıları şükreder, bazıları isyan eder. Haşa, “Beni mi buldun.” derler. Çünkü şükrü yoktur, duası yoktur.
Rabbim tüm ümmeti sıkıntıda, sevinçte, darlıkta, bollukta, hastalıkta, sağlıkta, hakkıyla O’na yönelen kullarından olabilmeyi nasip etsin. Peygamberimiz (sav) üzüntülü sıkıntılı, durum olduğunda dua ve zikre sığınmamızı tavsiye buyurmuşlardır.
Yazımızı sevgili Peygamberimiz’in üzüntü ve sıkıntıyı giderme duası ile bitirelim inşaallah:
“Allah’tan başka ilah yoktur. O büyüktür, o hilm sahibidir. Allah’tan başka ilah yoktur, o büyük arşın sahibidir. Allah’tan başka ilah yoktur, o göklerin ve yerin ve büyük arşın Rabbidir. - La ilahe illlallahül alimül halim. La ilahe illallahül rabbül arşil azim. La ilahe illallahül rabbüssemavati ve rabbül arzi ve rabbül arşil azim.” (Buhari 27)
Yazar: Mine Şimşek
